|
 Konê Rež Eger roja 21ê Sibatê “Roja navnetewî ya Zimanê Dayikê” be, em vê rojê li gelê xwe pîroz bikin û xelkên xwe agahdar dikin ku, roja Zimanê Kurdî 15ê Gulanê ye. Ev roja ku ji berî 92 Salan ve, kovara HAWARê li Žamê hatiye wežandin ku yekemîn care di dîroka Kurdan de zimanê Kurdî (Kurmancî û Soranî), bi alfabeya Latînî hatiye nivîsandin. Ji wê salê ve rewženbîrên Kurd his û hestên xwe bi zimanê dayika xwe tînin ziman û zimanhezên kurd li gor vê banga Mîr Celadet Bedirxan dilivin:
(Malxerabo! Ma we ew çend wext nîne, ko hûn ji bo hînbûna zimanê
biyaniyan bi salane ve xebitîne, îro jî dixebitin, ji bona ko bikarin
-fînfoneke- derewîn bi lêv bikin. Kuro! Eybe, žerme, fihête, an hînî
xwendin û nivîsandina bi zimanê xwe bibin, an mebêjin em Kurdin, bê
ziman Kurdîtî ji we ra ne rûmete, ji me ra rûrežiyek girane. Heyf û
xebînet û hezar mixabin, nemaze ji wan ra ko bi zimanên din dizanin
bixwînin û binivîsînin û alfabêya zimanê xwe hêç nas nakin).(Kovara Hawar, hejmara (27) Žam,1941)
Wek ku diyar e her miletek di cîhanê de, pênasîn û hebûna xwe bi zimanê
xwe dide naskirin; li Erebistanê zimanê Erebî nîžana hebûna miletê Ereb
e, li Tirkistanê zimanê Tirkî nižana hebûna miletê Tirk e, wiha jî li
Kurdistanê zimanê Kurdî nîžana hebûna miletê kurd e. Di nav gelên cîhanê
de, zimanê Kurdî pênasiya gelê Kurd e. Di civata Netewên Yekbûyî de jî,
her neteweyek bi ala xwe ya rengîn tê naskirin, wiha jî netewê kurd bi
zimanê xwe yê Kurdî û ala xwe a rengîn di nav koma netewan de tê
naskirin, ango zimanê Kurdî nasnameya neteweyê Kurd e û hebûna gelê Kurd
di hebûna zimanê Kurdî de ye.
Ji ber ku kesayetiya me di zimanê me
de ye û em bi zimanê xwe kurd mane, neyarên me jî, ji mêj ve ev yek
naskirine û bi rêk û pêk žer bi zimanê me re kirine û dikin. Roja îro
çendî em li zimanê xwe xwedî derkevin, biparêzin û pêžve bibin, wiha em
hebûna xwe a kurdî diparêzin.
Dagirkeran bi sedema ku zimanê kurdî
nemîne, bi pilan žer bi zimanê me re kirine. Zimanê me wek sembola
pažverûtî û nezaniyê destnîžan kirine û dikin. Û ne tenê planên
bižaftina çand û ziman li ser me kurdan mežandine, lê belê wan xwestiye
ku kurdan di her warî de pažketî û asîmîle bikin.
Zimanê dayika me,
ne kêmî zimanê xelkên derdora me ye. Kok û rehên zimanê me li hezar
salan vedigere, rewa xwe ji ava çemê Dicle û Ferat distîne, bi çiyayê
Cûdî, Barzan, Zagros, Toros û Agirî re mezin bûye. Bi keleka Nûh
pêxember re gerya ye û dawî ji Cizîra mîr Žeref li dinyayê belav bûye.
Konê Rež/ Qamižlo 20.2.2024
|
